ONS 2023-5 Noord-Brabant
Help! De dokter verzuipt…
Wie van onze generatie herkent deze kreet niet: de titel van het boek (en de film) van onze Brabantse schrijver Toon Kortooms? Deze kleurrijke huisarts in de Peel kende al zijn patiënten met naam en vooral toenaam en sloeg in de gemeenteraad met zijn vuist op tafel als het ging om de armen in hun belabberde huisvesting.
Is de huisarts een uitstervend beroep? Misschien. Onze Nederlandse eerstelijnszorg stond tientallen jaren internationaal hoog in aanzien: drempelloos toegankelijk, iedere burger stond ingeschreven bij een huisarts, er was sprake van een vertrouwensband en ieders ziektegeschiedenis was goed terug te vinden in het dossier. Zorg van de wieg tot het graf, met hoge effectiviteit en nog goedkoop ook! Wist u dat 90% van alle zorgvragen door onze eerstelijners wordt opgelost, terwijl zij maar 4% van ons totale zorgbudget daarvoor nodig hebben?
Helaas staat deze schitterende basisvoorziening onder grote druk, aldus een recent rapport van de Raad Volksgezondheid & Samenleving (RVS) met als titel De Basis op orde. Een greep uit de oorzaken: groei van de zorgvraag (onder andere door de vergrijzing), tekort aan (huis)artsen, steeds meer artsen willen parttime werken, al dan niet als zzp’er. En binnen nu en vijf jaar gaat 30% van de huisartsen met pensioen! De wijkverpleging wordt vooral geplaagd door marktwerking, aldus dit rapport. Een voorbeeld: in twee wijken in Den Haag zijn 170 zorgorganisaties actief! Met hun eigen autootjes, administraties, zzp’ers en managers. Terecht luidt de conclusie uit het rapport dat hierdoor ons hele zorgsysteem dreigt vast te lopen. Dat vraagt om fors ingrijpen.
De suggestie om meer basisartsen (een basisarts is opgeleid tot arts, maar moet zich nog specialiseren) in te zetten vind ik niet sterk. Ze zijn immers wel bevoegd maar niet bekwaam, zoals een deskundige stelde. Bovendien stromen ze na verloop van tijd weer door. Onze eerstelijnszorg verdient echt beter. Ofwel zoals Toon Kortooms zijn boek begint: “Laten we de drenkeling liever echt te hulp schieten, anders verzuipt hij werkelijk nog!”.
Leo Bisschops, voorzitter