Plasproblemen: het taboe moet eraf

Een zwakke straal, lang nadruppelen, één keer niezen en een natte onderbroek: plasproblemen bij senioren komen veel voor, bij zowel mannen als vrouwen. Loop er niet mee door, want er is veel aan te doen zegt uroloog Saskia Weltings van het Zaans Medisch Centrum.

‘Problemen als moeilijk plassen, vaak moeten plassen, lang nadruppelen, het toilet niet halen en urine verliezen. De klachten ontstaan meestal doordat de prostaat in de loop der jaren groter wordt. Dit geeft niet altijd klachten, maar wel als de plasbuis daardoor in de verdrukking komt. Mannen zijn soms bang voor prostaatkanker, merk ik. Goed dus om te weten dat een prostaatvergroting vaak goedaardig is.’

‘Zij hebben moeite met hun plas ophouden, voelen pijn bij het plassen of plassen steeds kleine beetjes. De oorzaken zijn bijvoorbeeld een overactieve blaas of een blaasontsteking. Ook urineverlies door stressincontinentie komt veel voor. Dan verlies je kleine beetjes urine bij onder andere tillen, niezen of springen. De oorzaak is een verslapping van de bekkenbodemspieren. De bekkenbodem is een soort hangmat van spieren en bindweefsel die de organen in het bekken draagt.’

‘Moet je vaker naar de wc dan anderen, verlies je urine als je bijvoorbeeld lacht, voel je pijn bij het plassen of ben je overdag niet uitgerust omdat je vijf keer per nacht naar de wc gaat? Dan is er echt iets aan de hand en raad ik aan om naar de huisarts te gaan. Bij mannen is twee keer per nacht een wc-bezoek trouwens acceptabel.’

‘We horen vaak dat mensen zich opgelaten voelen, omdat ze denken dat iemand hun urineverlies ruikt of ziet. Of ze doen minder dingen buitenshuis uit angst dat er onderweg geen toilet te vinden is. Soms zijn ze bang dat het opvalt dat ze steeds moeten plassen als ze op visite zijn. Bovendien raken mensen soms oververmoeid als ze ’s nachts steeds uit bed moeten vanwege plasdrang. Wat ook niet leuk is: een boete krijgen voor wildplassen als er geen wc in de buurt is en je het niet kunt ophouden.’

‘Blaasontstekingen komen minder vaak voor als je veel drinkt en de ontlasting soepel en regelmatig houdt. Dat doe je door veel vezels te eten: zowel onoplosbare als oplosbare. Onoplosbare vezels zitten bijvoorbeeld in asperges, koolsoorten, wortels, paprika’s, bonen, noten en quinoa. Ze nemen vocht op, waardoor de ontlasting dikker en soepeler wordt. Oplosbare vezels zijn goed voor een gezonde darmflora en zitten onder meer in zoete aardappel, pompoen, banaan, ui en haver. Drink daarnaast minimaal anderhalve liter per dag, probeer stress te vermijden en veel te bewegen. In geval van stressincontinentie kan een bekkenfysiotherapeut helpen bij het trainen en ontspannen van de spieren rondom het bekken. Soms is een operatie mogelijk om de plasbuis te ondersteunen. Bij hinderlijke aandrangklachten kunnen medicijnen helpen.’

‘De huisarts kan medicatie voorschrijven. Ook kan een huisarts of bekkenfysio-therapeut mannen leren om beter uit te plassen en nadruppelen te verminderen. Daarnaast kan de prostaat met een operatie worden uitgehold als medicijnen niet voldoende werken. Via de plasbuis halen we een gedeelte van de prostaat weg zodat de plasbuis meer ruimte krijgt. Urolift is een vrij nieuwe en minimaal invasieve behandeling: hierbij worden veel kleinere sneetjes gemaakt dan bij een ‘klassieke’ ingreep. Dan hangen we de prostaat op met een soort nietjes, zodat er meer ruimte ontstaat om te plassen.’

‘Probeer ’s avonds na 20.00 uur niet veel meer te drinken. Laat koffie, alcohol en frisdranken zoveel mogelijk staan, want die prikkelen de blaas. Plas rechtop zittend, laat de plas vanzelf op gang komen, neem er de tijd voor en onderbreek de straal niet. Oefeningen voor de bekkenbodem versterken de spieren rond de blaas en trainen de sluitspier van de blaas. Dat kan plasklachten verminderen. Verder is het voor een gezonde blaas verstandig om niet te roken. Verlies je regelmatig urine? Bij de drogist is incontinentiemateriaal te koop in verschillende diktes. Heb je het regelmatig nodig, dan kan de huisarts of uroloog soms een vergoeding regelen.’

‘Schaam je vooral niet. Je bent echt de enige niet en het taboe moet eraf. Ga je niet meer de deur uit omdat je bang bent dat er geen wc in de buurt is? Praat erover met je huisarts. Er is vaak een oplossing.’