Had het toch maar geregeld!

Deze maand delen we een casus met u, om inzichtelijk te maken hoe belangrijk een testament is. Dit verhaal van notaris Floris van Hal is een typisch voorbeeld van: had het maar geregeld, dan was het zo veel makkelijker voor de nabestaanden geweest.

Deze rubriek gaat over onze rechten en plichten en over notariële zaken, beschreven aan de hand van een concreet voorbeeld. Dit keer: hoe ingewikkeld het kan worden als iemand geen testament laat opmaken.

Uw eigen situatie kan anders zijn dan dit voorbeeld. Leg uw vragen daarom voor aan een notaris of juridisch adviseur.

Als ”hadden” komt, is ”hebben” te laat. Een flauw woord-grapje, maar met een kern van waarheid. Zo bleek maar weer eens toen een man bij mij kwam om de erfenis van zijn broer af te wikkelen.

De broer had geen testament en was altijd alleenstaand geweest zonder kinderen. Volgens de wet waren nu de ouders, broers en zussen van de overledene de erfgenamen. De vader was niet meer in leven. De moeder was vanwege ernstige dementie opgenomen in een verpleeg- instelling. Er waren nog vijf broers en zussen in leven. Met één zus had niemand contact. De man bij mij aan tafel had nu een verklaring van erfrecht nodig. De bank had namelijk alle rekeningen van de overleden broer geblokkeerd, terwijl er moet spoed allerlei betalingen moesten worden gedaan.

Volgens de wet kunnen de erfgenamen alleen samen optreden. In de praktijk wordt daarom meestal één van de erfgenamen door de andere erfgenamen gemachtigd. Alle erfgenamen moeten dan eerst bepalen of ze de erfenis willen aanvaarden en een machtiging tekenen.

Doordat de moeder dement was, was zij niet in staat om een volmacht te verlenen. Er was ook niemand anders gemachtigd om namens haar op te treden. Voor moeder moest nu eerst bewind worden ingesteld door de kantonrechter voordat men verder kon met de erfenis van de broer. De zus, met wie niemand meer contact had, reageerde ook nergens op. Hierdoor moesten de andere erfgenamen een procedure starten. Al die tijd kon niemand bij de bankrekeningen en bleven de kosten oplopen.

Als de overleden broer een testament had gemaakt, waren zaken veel eenvoudiger geweest. Hij had in zijn testament een executeur kunnen aanwijzen die na zijn overlijden de erfenis zou kunnen afhandelen. Ook had hij de zus, met wie hij geen contact meer had, kunnen uitsluiten als erfgenaam. De broer had dit blijkbaar wel willen regelen, maar nooit de stap gezet om naar de notaris te gaan.’

Beeld Shutterstock