Ga door naar hoofdcontent
ArtikelenVreemde ogen zien meer

Vreemde ogen zien meer

Woensdag 9 juli 2025

Als vrijwillig woonadviseur bekijkt Arnold Weerts of een huis ook nog veilig en comfortabel is als de jaren gaan tellen. “Denk daar al vroeg over na, zodat u voldoende tijd heeft om uw woning in alle rust goed aan te passen”, adviseert Arnold.

Begin dit jaar werd tweemaal achter elkaar een oudere op het nippertje gered van de dood. Het was groot en heftig nieuws. Beide senioren waren in hun woningen ten val gekomen en konden niet meer zelfstandig overeind komen. In het ene geval ging een zorgmedewerker poolshoogte nemen nadat haar cliënte niet op een afspraak verschenen was. De onfortuinlijke vrouw bleek al twee dagen onderaan de trap in haar huis te liggen. In de tweede situatie was een oudere man van zijn stoel gevallen. Ook hij lag al twee dagen op de grond. Hij werd gered door de politie. “Meestal treffen we mensen onder zulke omstandigheden overleden aan”, gaf de betrokken agent na afloop van de geslaagde reddingsactie aan.

Laagdrempelige oplossingen

Door de toenemende vergrijzing en doordat ouderen steeds langer thuis blijven wonen neemt het aantal ernstige valpartijen in de eigen woning duidelijk toe. Op twee manieren kan het valrisico fors verkleind worden. Enerzijds door de spierkracht te trainen en balansoefeningen te doen. Hoe fitter, hoe minder kans op vallen. Anderzijds door een optimale woonsituatie te creëren. “Met kleine, laagdrempelige oplossingen kan een huis al veel veiliger worden”, vertelt Arnold Weerts. De 72-jarige heeft een bouwkundige opleiding genoten en is nu actief als vrijwillig woonadviseur bij Senioren Brabant-Zeeland. “Ik voer op verzoek van leden woonscans uit”, vertelt hij. ”Ik loop samen met de bewoners door de woning en geef advies over hoe het wooncomfort en de veiligheid vergroot kan worden.” Vandaag inspecteert Arnold de woning van Karen Roelofs. Is zij met haar 61 jaar niet nog betrekkelijk jong voor een woonscan? “Vind ik niet. Ik wil toch nu al naar ons huis laten kijken. Dan hebben we ruim tijd om aanpassingen aan te brengen. En misschien moeten we wel om gaan kijken naar een nieuwe, meer geschikte woning om ouder in te worden”, zegt Karen realistisch. Arnold knikt bevestigend: “Je kunt niet vroeg genoeg beginnen met nadenken over je woonsituatie. Als iemand ongelukkig valt met de fiets en daardoor in een rolstoel komt, is het te laat. Liever vroeg goed voorbereid, dan te laat om actie te ondernemen.”

WOONEXPERTS

Wilt u net als Karen Roelofs eens een expert een woonscan laten maken van uw huidige woning? In sommige plaatsen bestaat de mogelijkheid dat door een opgeleide vrijwilliger te laten doen. Informeer hiernaar bij uw lokale afdeling.

Een douchestoel is ook fijn om zittend de voeten te wassen

Speeltjes op de grond

Woonadviseur Arnold bekijkt de woonstek van Karen met een kritische blik. “De woonkamer staat erg vol”, zegt hij quasi streng. ­“En er liggen ook allerlei speeltjes op de grond. Met een rollator wordt het hier moeilijk manoeuvreren.” Karen geeft hem gelijk: “Maar mijn poezen Muis en Mia vinden het heerlijk om met hun knuffelspeeltjes rond te sjouwen.” Arnold en Karen stappen naar buiten, want al meteen bij de voordeur heeft de woonadviseur een toekomstig probleem gesignaleerd. “Een trappetje om binnen te komen ziet er leuk uit, maar wordt een onoverkomelijke hobbel als een van jullie onverhoopt een rollator of rolstoel krijgt”, wijst Arnold. “Een hellingbaan is misschien mogelijk, maar is kostbaar en van jullie voortuintje blijft niets meer over.” De achterom biedt meer mogelijkheden. De achtertuin heeft weliswaar ook een hoogteverschil, maar meer ruimte voor een eventuele rolbaan. ­Arnold noteert alles wat besproken wordt netjes in het adviesrapport dat straks aan de woningeigenaar zal worden overhandigd.

LICHT IN DE DUISTERNIS

Heeft u dat ook? Dat als u ’s nachts naar het toilet moet en de maan vol naar binnen schijnt, het net even makkelijker vinden is? Dat effect kunt u eenvoudig zelf oproepen met een simpel lampje met bewegingsmelder. Zo’n lampje gaat in het donker automatisch branden wanneer de sensor beweging detecteert. Het gedempte licht schakelt na een korte tijd vanzelf weer uit. De handigste lampjes zijn die met batterijen, want die kun je overal kwijt: op de overloop, de trap, de berging of in de meterkast. Ze zijn ook te koop voor in het stopcontact.

 

Voeten wassen

Arnold en Karen lopen naar boven. “De badkamer is vaak een uitdaging”, weet Arnold. “En de trap natuurlijk, dat is meestal de grootste bottleneck. Ik adviseer altijd om ­op termijn een tweede trapleuning te laten installeren. Als je je aan twee kanten kunt vasthouden is de trap beklimmen beter te doen.” En een traplift, is dat een optie?, wil Karen weten. “Het is een flinke ingreep, maar wel heel effectief”, stelt Arnold. “Nadeel is wel dat voor de partner die nog goed ter been is het oppervlak van de traptreden kleiner wordt.” In de badkamer constateert de woonadviseur dat de douche ruim genoeg is. “Beugels om je aan vast te houden en aan op te trekken zijn nog wel een goed idee”, tipt hij. “En later ook een douchestoel, die is ook fijn om zittend de voeten te wassen. De thermostatische kraan is prima; het verkleint het gevaar van verbranden”, prijst Arnold. Ook de keuken kan zijn goedkeuring wegdragen: “Jullie koken op inductie. Prima! Koken op gas geeft meer kans op een vlam in de pan of het vlamvatten van wijde kleding. En de afzuigkap geeft goed licht, netjes!” ­

Misschien moeten we omkijken naar een nieuwe woning

VERKLEIN VALRISICO IN HUIS

Voorzorgsmaatregelen in de woning kunnen het risico op een vervelende val in eigen huis beperken. De kans om te vallen verkleinen kan ook door regelmatig simpele balansoefeningen te doen. Dat maakt u krachtiger en stabieler. We geven u een paar voorbeelden.

  • Op uw tenen: sta rechtop en hou u vast aan een tafel of stoel. Ga nu op uw tenen staan en hou dat drie seconden vast.
  • Op uw hielen: hou u weer vast en hef nu uw tenen op. U staat dan op uw hielen. Hou ook weer drie seconden vast.
  • Knietje hoog: til één knie op tot (ongeveer) heuphoogte. Hou even vast en laat rustig zakken. Wissel telkens van been. – Voorwaartse beenheffing: til een been zover mogelijk recht omhoog en hou even vast.
  • Balanceren: til een voet op en blijf zo tien seconden staan. Bouw het langzaam op tot dertig seconden.
  • Zitten en opstaan: ga op een rechte stoel zitten en kom rustig omhoog zonder uw handen te gebruiken.

Doe elke oefening tien keer.

Erg privé

Stap voor stap lopen Karen en Arnold door het hele huis. Op elke verdieping geeft de woonadviseur tips en constateert hij mogelijke ongemakken en gevaren. “Ik besef dat een woonadvies ter plekke erg privé is, je komt echt achter de voordeur bij mensen. Maar wie een scan laat uitvoeren is wel goed voorbereid op de toekomst. Voor wie liever zelf door een kritische bril naar zijn of haar huis kijkt is onze brochure De toekomstbestendige woning heel geschikt. Daarin staat een lijst met eenvoudige aanpassingen die een woning meteen al veel veiliger en comfortabeler maken.” Karen heeft veel geleerd van de woonscan, zegt ze na afloop. “Ik had zelf al wel nagedacht over oud worden in dit fijne huis, maar ik heb toch ook nieuwe inzichten, tips en voorstellen gehoord. Ik kan iedereen zo’n woonscan aanraden.”

De trap is meestal de grootste bottleneck

HEEFT U EEN TOEKOMSTBESTENDIGE WONING?

Wilt u zelf checken of uw woning geschikt is om veilig en gerieflijk in te (blijven) wonen? Loop dan eens de checklist van het project Senioren zelf aan zet na. U vindt de checklist in de brochure De toekomstbestendige woning. U leest er ook praktische tips hoe u uw woning kunt verbeteren met het oog op ouder worden. De brochure is online te raadplegen via seniorenzelfaanzet.nl

Beeld: Arnold Reyneveld

Auteur

Afbeelding voor Adri van Esch

Adri van Esch