Met vallen en opstaan
Vrijdag 1 september 2023Campagne Doortrappen om zolang mogelijk veilig te fietsen

Mede door te fietsen blijven senioren langer gezond, sociaal en zelfredzaam. Maar senioren zijn ook kwetsbaar in het verkeer. Daarom is op initiatief van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat de campagne Doortrappen opgezet.
Met Doortrappen wil het ministerie senioren motiveren om zélf maatregelen te nemen om veilig te blijven fietsen. In ruim 220 gemeenten worden inmiddels activiteiten georganiseerd. Ook lokale afdelingen van KBO-Brabant, KBO Gelderland, KBO Limburg en KBO-Overijssel pakken die handschoen op. Dat lijkt ook nodig. Geen land zo dol op fietsen als Nederland. Brancheverenigingen BOVAG en RAI schatten dat er op een bevolking van 17,5 miljoen mensen zo’n 23,4 miljoen fietsen zijn. Daar fietsen we per persoon bijna 1.000 kilometer per jaar mee. Met zo’n groot aantal fietsers, gebeuren er logischerwijs ook veel ongelukken. Vooral onder 75-plussers steeg het aantal slachtoffers fors.
Limburg
‘Dat is vreselijk, maar we moeten het wel in verhouding blijven zien’, zegt projectleider Doortrappen Elly Gubbels van KBO Limburg. ‘We fietsen namelijk ook ontzettend veel. Het is geen reden om u tegen te laten houden, maar wel om voorzichtig te zijn en daar helpt deze campagne bij.’ Vlak voor de start van het fietsseizoen heeft KBO Limburg al zijn 120 Afdelingen gemobiliseerd. ‘We hebben een grote bijeenkomst gehouden waar ook gemeenteambtenaren en het landelijk campagneteam aanwezig waren’, zegt Elly. ‘Daar was een man of tachtig aanwezig en werden voorbeelden gegeven van wat je allemaal voor welke doelgroep kunt organiseren en met wie je kunt samenwerken.’
Een aantal Afdelingen heeft vervolgens een cursus e-bike gegeven; een fietstraining. ‘Dan leerden we bijvoorbeeld om op een elektrische fiets toch niet te snel de bocht te nemen’, legt Elly uit. ‘Dat is een kwestie van gewoon opstappen en oefenen. Samen werd dan bijvoorbeeld gekeken of het zadel niet te hoog staat. Een spiegel aan het stuur is ook heel fijn, want achteromkijken kan lastig zijn.’

Speciale aandacht was er voor fietsen in een groep. ‘Dat doen veel van onze leden in KBO-verband. Dat is gezellig, maar het is minder veilig dan alleen fietsen. Zeker met een e-bike. In een groep fietsen, vraagt speciale vaardigheden. Je moet afstand houden tot elkaar, want als de een gezellig met de buurman kletst en z’n voorgangers moeten net remmen, is het snel te laat. Je moet ook blijven oefenen. Na een tijdje zakt de informatie weg. Je moet mensen elke keer weer bewust maken van de gevaren.’ Elly ziet Doortrappen als een goede manier om aandacht te geven aan veiligheid op de fiets. ‘Dat ouderen op de fiets blijven stappen, is heel belangrijk. Het geeft veel voldoening, het is goed voor de onderlinge contacten en je bent gezond buiten bezig. Je kunt wel achter de geraniums gaan zitten, maar daar schiet niemand wat mee op.’
Zieuwent
Henri Krabbenborg is secretaris van KBO Zieuwent, een kerkdorp in de gemeente Oost Gelre in de Achterhoek. Hij zit bepaald niet achter de geraniums. ‘Ik heb sinds drie jaar een e-bike en ik heb er inmiddels 6.000 kilometer op zitten’, lacht hij. ‘En het seizoen is bepaald nog niet ten einde!’ Henri organiseert voor KBO Zieuwent fietstochten van meer dan veertig kilometer. ‘Dan maken we er een dagje van’, legt hij uit. ‘We beginnen met een kop koffie, we lunchen tussen de middag samen en nadien drinken we met z’n allen nog wat. De laatste keer waren we met 28 personen. Dan heb je best wat discipline nodig om het veilig te houden. Je moet bijvoorbeeld de groep splitsen, zodat auto’s kunnen inhalen en uitwijken.’ Ook Henri ziet de noodzaak van een campagne als Doortrappen. ‘De gemiddelde leeftijd van onze fietsers is rond de zeventig jaar. En iedereen zit op een elektrische fiets. Als je ouder wordt, is achteromkijken lastig. Dan ga je slingeren en voor je het weet lig je op de grond. En je gehoor wordt slechter, dus je hoort een auto niet zomaar aankomen. Er zijn toch wel mensen die vallen of een ongeluk krijgen.’ Ook hij wijst daarom op het belang van een spiegel aan het stuur. ‘Dat is echt geen overbodige luxe. Een helm is ook een goed idee, maar die drempel ligt wat hoger. Dat merk ik aan mezelf ook. Ik draag er nog geen, maar ik denk er zeker wel over na. In juli waren er twee inloopbijeenkomsten voor Doortrappen. Daar hebben we allemaal een kortingsbon gekregen voor een spiegel en een helm. Misschien dat dat me toch over de streep trekt.’

Om de veiligheid van senioren op de fiets te verhogen, organiseert het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat de campagne Doortrappen. Provincies, gemeenten en ook KBO-Afdelingen in Brabant, Gelderland, Limburg en Overijssel slaan de handen ineen om senioren op diverse manieren voor te lichten over veiligheid op de fiets.

Roosendaal
KBO-Roosendaal organiseerde in april samen met Aleco, Sport Service Noord-Brabant, Veilig Verkeer Nederland-Roosendaal en de gemeente Roosendaal het evenement Doortrappen, veiliger fietsen tot je 100ste. Dat sloot naadloos aan op de noodzaak om senioren attent te maken op de gevaren bij verkeerssituaties, hun snelheid en de noodzaak van een helm’, zegt George Bolmers, bestuurslid bij KBO Roosendaal.
Zo’n 75 senioren deden mee aan het evenement. ‘Ze hebben zich vooral ingeschreven om zo lang mogelijk veilig te kunnen fietsen. Dan blijf je actief en kun je blijven participeren in de maatschappij’, weet George. De Roosendaalse wethouder verkeersveiligheid Sanneke Vermeulen verrichtte de opening. Veilig Verkeer Nederland gaf daarna een workshop waar reactiesnelheid, remafstand, de plaats voor fietsers op de openbare weg en – ook hier – het dragen van een helm onder de aandacht werden gebracht. Een fietsenmaker gaf informatie over hulpmiddelen en veiligheid van de fiets. In groepjes werden fietsfit-oefeningen gedaan om aan stabiliteit te werken. Er waren een opticien en een audicien om ogen en oren te controleren en een diëtiste om advies te geven over gezonde voeding. ‘Omdat het zo laagdrempelig was, maakten de deelnemers daar goed gebruik van’, zegt George. ‘Voor sommige mensen waren de verkeersregels een opfriscursus, voor anderen waren de adviezen over voeding, beweging en hulpmiddelen echt een openbaring. Alles was er die dag op geënt om bewuster op de fiets te stappen. Ik denk dat we dat wel bereikt hebben, maar het valt of staat bij het toepassen van de regels en bij de eigen verantwoordelijkheid van de weggebruiker.’
Beeld: George Bolmers, KBO Limburg en Shutterstock
Gerelateerde artikelen

Geniet van alle ONS voordelen als KBO lid:
✔ Ontvang 11x per jaar het print magazine ONS.
✔ Ontvang 12x per jaar het ONS Mailmagazine
✔ Iedere dag 8 verschillende puzzels maken
✔ Er op uit met voordeel
✔ Veel keuze uit aanbiedingen