Met een douche-toilet langer zelfstandig

Lezer Ad Pijnenborg vraagt zich af waarom in seniorenwoningen, verzorgingshuizen en verpleeghuizen niet standaard een spoel-föhntoilet wordt geplaatst. “Zo’n douche-toilet is makkelijk en hygiënisch, ideaal voor mensen die moeite hebben met het reinigen van hun achterwerk én heel fijn voor zorgverleners.” Ook Senioren Netwerk Nederland ziet het spoel-föhntoilet als een goede zorgoplossing.

“Pak de problemen in de ouderenzorg op en zorg dat ouderen niet langer vastlopen in een verkokerd en ontoegankelijk systeem.” Die dringende oproep deed Senioren Netwerk Nederland aan de Tweede Kamer. De seniorenbelangenorganisatie waarbij verschillende provinciale KBO’s zijn aangesloten verzocht de volksvertegenwoordiging en het kabinet om te komen met oplossingen voor de dringende problemen binnen de ouderenzorg. Senioren Netwerk Nederland zet in op minder bureaucratie, op investeren in plaats van bezuinigen en op het tegengaan van verkokering. Eén van de oplossingen om de zorg te ontlasten is een spoel-föhntoilet. Het is een simpel hulpmiddel dat veel ouderen kan helpen hun zelfstandigheid te bewaren en de druk op de wijkverpleging vermindert. “Helaas blijkt het lastig om zulke innovaties binnen het verkokerde zorgsysteem door te voeren”, constateert Senioren Netwerk Nederland. “En dat is jammer, want een spoel-föhntoilet biedt ouderen meer hygiënische zelfzorg zonder afhankelijk te zijn van zorgverleners.”

We kennen het spoel-föhntoilet, ook wel douche-wc genoemd, waarschijnlijk het beste van beelden uit Japan. Of misschien trof u zelf wel zo’n toilet in een hotel in Japan. In dat land heeft tegenwoordig haast elk gezin een toilet met bidet-functie. In het spoel-föhntoilet zit een kleine douchearm verstopt. Die komt op knopdruk naar voren en reinigt de bips met een lauwe waterstraal. Vervolgens worden de billen gedroogd met een warme luchtstraal. Naast dat het hygiënisch is en het ouderen langer zelfredzaam houdt, is een douche-wc ook nog eens milieuvriendelijk omdat het bergen wc-papier uitspaart.

Niet alleen Senioren Netwerk Nederland is een pleitbezorger van het spoel-föhntoilet, ook de 79-jarige Ad Pijnenborg (foto) is een groot fan van deze voorziening. Hij en zijn vrouw hebben inmiddels zo’n toilet in hun appartement, maar dat zorgde wel voor wat opgetrokken wenkbrauwen. Ad vertelt zijn verhaal: “In februari 2020 zijn mijn vrouw Gonny en ik in Lieshout gaan wonen, in een woning van de gemeente, ter voorkoming van kraak, vandalisme en andere nadelen die aan leegstand verbonden zijn. Uiteindelijk hebben we er gewoond tot juli 2024.”

“We woonden er langer dan verwacht: het voorbereiden van de bouw van nieuwe woningen in Beek en Donk kostte meer tijd”, vervolgt Ad, die voorheen voorzitter van een zorgcoöperatie was. “Bouwen in collectief verband vraagt veel vergaderen en de corona-uitbraak maakte dit tijdelijk onmogelijk. Interessant is dat iedere koper zijn eigen woning naar eigen wensen kan bouwen. Uiteindelijk duurden de voorbereidingen van de bouw tot medio 2021. In juli 2024 zijn de woningen opgeleverd” Ad sportte wekelijks en ook op zijn nieuwe woonplek was dat mogelijk. Hij vertelt: “Ik heb me meteen aangesloten bij een groep senioren die elkaar één of twee ochtenden treft bij de ‘beweegtuin’ achter het verzorgingshuis. Een uur flink bewegen onder begeleiding van enkele ervaren vrijwilligers, en samen ‘koffie drinken’ in het verzorgingshuis. De verhalen en de vragen komen vanzelf. Mijn mede-sporters waren positief verrast dat wij op onze leeftijd nog een huis gingen bouwen. Vaak werd me gevraagd hoe de bouw verliep; men was zeer geïnteresseerd. Toen wij zover waren dat de afwerking en de verhuizing in beeld kwam, heb ik gezegd dat we, eenmaal verhuisd, na het sporten een keer in Beek koffie zouden gaan drinken. Toen het zover was, zijn we naar Beek gefietst en hebben we het huis bekeken en daarna op ons terras koffie gedronken.”

Het was een gezellige ochtend waar een week later bij het sporten op teruggekomen werd, vertelt Ad. “Onze woning werd ervaren als geschikt voor ouderen: een brede hal, royaal toilet voor de gasten, een eenvoudige indeling van woonvertrekken: huiskamer met relaxstoelen en keuken met tafel en stoelen. Boven is er een opbergruimte met een bed voor logés. De brede hal is geschikt voor het plaatsen van een rollator en een rolstoel. De woning kent geen drempels. De gietvloer is niet glad en is gemakkelijk schoon te maken. In de slaapkamer is voldoende ruimte langs het bed, een schuifdeur naar de royale badkamer met wastafel, toilet met spoelsysteem en douche. Kortom, wij hebben een op ouderen afgestemde woning gebouwd.”

“Het toilet met douche kende niemand”, lacht Ad. “Ik heb toen uitgelegd dat het een normaal toilet is met een ingebouwd spoelsysteem om je bips schoon te spoelen. Iedereen is het met me eens dat wanneer je zelf niet meer met toiletpapier je achterwerk kunt afvegen, dit heel vervelend is. Eigenlijk is dit vervelend voor degene die de hulp moet vragen én voor degene die de hulp moet bieden. Het is wonderlijk dat het douche-toilet zo slecht bekend is. De prijs helpt niet mee om het te promoten: het is twee keer zo duur als een gewoon toilet. In een bestaande woning is het niet gemakkelijk te plaatsen, omdat er een extra elektriciteits- en warmwateraansluiting nodig zijn. Overigens bestaat er ook een variant waarbij een wc-bril geplaatst wordt op een bestaande toiletpot. In de gedrukte ONS Magazine wordt hiervoor reclame gemaakt. Dit systeem werkt ook prima, zo is onze eigen ervaring, maar het aansluiten is best een klus.”

Mijmerend over de zorg voor ouderen vraagt Ad Pijnenborg zich af waarom in seniorenwoningen, verzorgingshuizen en verpleeghuizen niet standaard dit toilet wordt geplaatst. “Hoeveel besparing zal dit geven? Ik vermoed heel veel”, besluit Ad.