‘Ik kijk bewust naar wat ik wél kan’

Na bijna een kwart eeuw stopte Olga Commandeur (65) vorig jaar als instructrice van het tv-programma Nederland in beweging. Sindsdien heeft ze allesbehalve stilgezeten. Ze is haar werk als vitaliteitscoach blijven doen en is meer gaan reizen. Want: actief leven is voor haar heel belangrijk. “Het is de sleutel tot gezond ouder worden.”

Op het moment dat ONS Magazine met Olga Commandeur spreekt voor het interview is ze net terug van een mooie reis naar Costa Rica. “Mijn man Frank en ik zijn daar vijftien dagen geweest. We hebben al eens eerder het land bezocht. Dat was voor het tv-programma Race Across the World waar we samen aan deelnamen. Daarvoor moesten we met beperkte middelen naar het zuidelijkste puntje van Zuid-Amerika reizen. Toen zeiden we al: we gaan hier snel naar terug. We hebben genoten van de natuur, de dieren en het eten. En van de mooie wandelingen die we samen met een gids in de regenwouden hebben gemaakt.”

Commandeur is meer gaan reizen sinds ze haar man kent. Het brengt haar veel. “Het reislustige zat helemaal niet zo in mij. Maar sinds ik Frank ken, laat ik mezelf dankbaar meenemen.” Er staat altijd wel een nieuwe reis op de planning. De twee proberen er elke maand even tussenuit te gaan. Haar man is degene die de plannen maakt. Commandeur noemt hem haar reisleider. “Hij is met vervroegd pensioen en vindt het heel leuk om een trip van a tot z uit te stippelen. En ik ga lekker met hem mee. Samen genieten is leuker dan alleen. We vinden het heerlijk om de wereld te verkennen en cultuur te snuiven. De verschillende levenswijzen elders op de wereld zetten me aan het denken. En ook op reis zijn we altijd actief en in beweging. Voor ons geen strandvakanties. We wandelen veel en golfen allebei. En ondertussen genieten we van het mooie dat een land of plek te bieden heeft. Zo kunnen we alle dingen die we fijn vinden met elkaar combineren.”

“We hebben nu alle tijd om te reizen”, vertelt Commandeur. “En niet geheel onbelangrijk: we hebben de energie. We zijn allebei nog fit. Waarom zouden we het uitstellen totdat we ouder zijn? Misschien krijgen we dan wel fysieke problemen, waardoor het lastiger wordt om bepaalde dingen te doen. Zolang we gezond zijn, nemen we het ervan.” Toch vindt Commandeur het ook fijn om weer thuis te zijn, waar hun kinderen en kleinkinderen zijn. “Ik kan enorm van de kleinkinderen genieten. Samen hebben we er zes. Af en toe passen we op. Laatst hebben we een hele week op onze kleinzoon van twee jaar gepast. Dat is echt topsport. Het waren korte nachten en dan moet je hem ook nog overdag bezighouden. Ik heb spieren gevoeld die ik anders niet gebruik. Niet voor niets staat spelen met de klein­kinderen in de top drie van fysieke bezig­heden van 55-plussers, naast wandelen en fietsen.”

Door te stoppen met haar televisieprogramma is er ook een verantwoordelijk­heid weggevallen. “Hoewel de afleveringen voor een heel jaar Nederland in beweging in zes dagen werden opgenomen, was ik er toch het hele jaar mee bezig. Niet alleen wilde ik fit zijn, wat natuurlijk ook goed voor mijn eigen gezondheid was. Maar ik durfde ook geen risico’s te nemen. Zo heb ik zestien jaar niet geskied, omdat het skiseizoen vlak voor de opnames was. Ik was bang voor blessures.” De overige dagen in het jaar hield Commandeur zich bezig met haar werk als vitaliteitscoach, wat ze nog steeds doet. “Door dagelijks op tv te zijn, strooi je ook visitekaartjes door het land. Ik ben docent lichamelijke opvoeding en heb doorgeleerd voor vitaliteitscoach. In heel Nederland organiseer ik workshops en zet ik beweegprogramma’s op voor groepen, bedrijven, stichtingen of verenigingen. Hiermee verlaag ik de drempel om mensen aan het bewegen te krijgen.” Nu Commandeur niet meer dagelijks op tv is, ziet ze de aanvragen iets teruglopen. “Ik vind het niet erg om geleidelijk te gaan afbouwen. Maar zolang de vraag er is, blijf ik het doen. Het is namelijk heel leuk. Ik kom in alle hoeken van het land. Komende week ben ik in Groningen en Limburg voor workshops. De reacties die ik van deelnemers krijg, zijn hartverwarmend. Die dankbaarheid is mij veel waard.”

De bekendheid van Commandeur bij het grote publiek komt voor een groot deel door Nederland in beweging. Daar ging al een hele carrière aan vooraf. Als topatlete sportte zij jarenlang op het hoogste niveau. Ze vestigde een wereldrecord op de 800 meter en haalde tijdens de Olympische Spelen van 1984 de halve finale. Dat ging niet zonder slag of stoot. “Het was een mooie tijd, maar ik heb ook veel fysieke ongemakken ervaren waardoor ik niet altijd kon trainen. Daardoor besef ik dat ik niet helemaal aan mijn optimale top ben geweest. Het leerde mij wel veel over veer­kracht. Als je hebt geroken aan iets wat je kan en wat je plezier geeft, dan probeer je linksom of rechtsom of je daar toch weer kunt komen. Ik heb nu bijvoorbeeld een slechte knie waarmee ik aan het kwakkelen ben. Ik kijk bewust naar wat ik wél kan. Hoe kan ik tóch door de bergen wandelen? Dat is de kracht. Vaak kun je meer dan je denkt. Dan vind je andere wegen en dát geeft weer voldoening.”

Volgens de oud-atlete is er altijd hoop om vaardig­heden terug te krijgen. “Mensen die ouder worden en zeggen: dat moet ik niet meer doen of willen, die weten honderd procent zeker dat ze bepaalde vaardigheden kwijtraken. U moet echt blijven bewegen om uw lichaam te onder­houden en celopbouw te stimuleren. Ook als u ouder bent kunt u uw lichaam prikkelen om sterker te worden.” Over ouder worden gesproken… Hoe kijkt zij daar zelf naar? “Ik heb altijd gezegd dat ik 96 word. Dat wil ik natuurlijk wel in goede gezondheid doen. Dat betekent dat ik goed voor mijn lijf moet zorgen. Bewegen is goed. Goed bewegen is beter. Gooi er een schepje bovenop zolang u dat kunt en stimuleer uw lichaam om sterker te worden. Kijk in uw eigen omgeving wat u leuk vindt om te doen en kijk naar uw eigen mogelijkheden. Durf ook eens uit uw comfortzone te stappen. Daarmee draagt u ook bij aan het zo lang mogelijk thuiswonen en zelfstandigheid bewaren. Het is de sleutel tot gezond ouder worden.”

Commandeur vindt het mooi dat zij leeftijdsgenoten kan inspireren meer te bewegen. “Ik ben een kleine schakel in de bewustwording hoe belangrijk het is om voor uw eigen gezondheid te zorgen. Wat ik doe spreekt een veertigjarige misschien helemaal niet aan. Die wil waar­schijnlijk meer actie. Met 150.000 kijkers voor Nederland in beweging heb ik ook niet heel Nederland bereikt. Maar wel een bepaalde groep. En zo heeft iedereen zijn eigen interesses waarmee ik hun aandacht kan pakken.” Volgens Commandeur draagt het open zijn over persoonlijke dingen daar absoluut aan bij. “Een aantal jaren geleden werd bij mij borstkanker vastgesteld en heb ik een borstamputatie gehad. Ik ben altijd heel open geweest over hoe dat voor mij is geweest. Daarmee geef ik andere vrouwen hoop en inzicht in een manier van denken. Als u beseft dat het leven een grote leerschool is, dan gaat u meer relativeren. Verwoord het als iets u raakt, dan kunt u er ook mee aan de slag en het loslaten. Neemt u een slachtofferrol aan, dan blijft u erin hangen.”

Haar kleinkinderen zorgen bij haar voor bewustwording. Ze maakt de opvoeding wat meer van een afstand mee, wat zorgt voor nieuwe inzichten. “Soms denk ik: had ik dat in mijn tijd maar geweten. Dan had ik dat bij mijn kinderen anders gedaan. Maar ik zie het leven ook als een leerschool. Ik kan het niet overdoen, dus daar kan ik in berusten. Ouderdom brengt dat met zich mee. Ik kan meer van bovenaf bekijken en relativeren. Zo kon ik mij vroeger nooit voorstellen dat iemand geen kinderen zou willen. Ik wilde ze zelf heel graag. Maar met wat er speelt in de wereld en de snelheid waarmee alle ontwikkelingen gaan, begrijp ik waarom iemand dat niet wil. Vroeger zei ik dat ik het begreep. Nu begrijp én voel ik het. Dat komt echt door het ouder worden.”