‘Omzien naar elkaar is van levensbelang’

“De kennis en levenservaring van oudere werknemers zijn goud waard”, zei Karien van Gennip, demissionair minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, op het jubileumcongres van KBO-Brabant. De bewindsvrouw vindt dat we moeten vertrouwen op de waarden die Brabant én KBO groot hebben gemaakt: gemeenschapszin, een sterke samenleving, ondernemerschap en omzien naar elkaar!

Op 1 juni werd in het Provinciehuis van ’s-Hertogenbosch de 75ste verjaardag van KBO gevierd tijdens een drukbezocht jubileumcongres. In ONS Magazine van juli/augustus staat een uitgebreid verslag van het congres. Diverse gastsprekers, onder wie Nationale ombudsman Reinier van Zutphen en Commissaris van de Koning in Noord-Brabant Ina Adema, vonden er een geïnteresseerd publiek. Demissionair minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Karien van Gennip haalde jeugdherinneringen op aan de tijd die ze doorbracht op de boerderij van haar opa Simon en oma Frieda in Nuenen. De bewindsvrouw dook ook in de geschiedenis van de Brabantse coöperatieve traditie.

“Mijn grootouders stonden in een rijke katholiek-sociale traditie”, vertelde Karien van Gennip op het congres. “Die niet de overheid of de markt centraal stelt, maar de samenleving. We hebben veel te danken aan deze traditie: boerenleenbanken, woningbouwverenigingen en innovatieve ondernemers met hart voor hun gemeenschap. Dankzij hen veranderde Brabant. En hoe! Honderd jaar geleden nog een straatarme boerenstreek, nu één van rijkste regio’s ter wereld.” De bewindsvrouw blikte niet alleen terug, maar ook vooruit: “Zijn we nog dat land van ‘omzien naar elkaar’? Van eerlijk delen en saamhorigheid. Ja, daar ben ik van overtuigd! Zeker hier in Brabant zie ik dat. Als je ouder wordt zijn solidariteit en omzien naar elkaar van levensbelang. Samenleven doe je niet alleen. Ouder worden doe je mét elkaar. En KBO biedt precies dat. Dat is heel waardevol, nu en later.”

In de toekomst zullen we met nog meer ouderen zijn, en met relatief minder jongeren, stelde Karien van Gennip vast. “Dat we langer leven en langer gezond blijven is iets om dankbaar voor te zijn. Het betekent wel dat onze samenleving verandert. De arbeidsmarkt blijft krap. Meer mensen worden mantelzorgers, juist veel senioren zijn zelf mantelzorger. We willen dat ouderen zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen. Het is fijn als je dan een beroep kan doen op mantelzorg. Maar waar haal je meer mantelzorgers vandaan als er ook meer arbeidskrachten nodig zijn? Dat zijn vaak dezelfde mensen. Hoe gaan we daarmee om? Een ingewikkelde discussie. Maar wel eentje die we moeten voeren. Met u, met ouderen, met de KBO. Het is mooi om te zien dat u daar al mee bezig bent. Met het vergroten van die samenredzaamheid van senioren. En dus van de hele samenleving. Ik denk dan aan de duizend bijeenkomsten die KBO met gemeenten, zorgaanbieders en corporaties gaat organiseren. Senioren praten daar over hun toekomst. Over hoe je elkaar kan helpen. Over goede huisvesting en zorg. Op een manier die bij jou past. Zodat je zo lang mogelijk regie houdt over je leven.”

Van Gennip vindt dat het beeld dat de samenleving heeft van ouderen hopeloos achterhaald is. “Steeds meer ouderen staan steeds langer volop in het leven”, zei zij op het KBO-congres. “Als vrijwilliger, als mantelzorger of als werknemer. Soms tot ver na hun 67ste. Omdat ze er de energie voor hebben, maar vooral: omdat ze het zelf graag willen! Helaas werkt de arbeidsmarkt niet altijd mee. 55-plussers worden niet vaker werkloos dan hun jongere collega’s. Maar als het eenmaal gebeurt, zie dan nog maar werk te vinden. Te veel werkgevers hebben vooroordelen over oudere werknemers, zoals u en ik. Zijn ze nog wel fit? Zijn ze bij de tijd? Zijn ze digitaal handig? Onzin! De kennis en levenservaring van oudere werknemers, uw motivatie en drive, zijn juist goud waard! Daar draait ook mijn Senioren Kansen Visie om: een realistischer beeld scheppen onder werkgevers over ouderen. Zodat ouderen de waardering krijgen die ze verdienen. Ook op de arbeidsmarkt.”

Veel ouderen leveren een grote en waardevolle bijdrage aan onze samenleving, zei de bewindsvrouw. Ze haalde als voorbeeld haar moeder Trees aan. “Mijn moeder moest op haar 65ste verplicht stoppen als adviseur ouderenbeleid bij de gemeente IJsselmonde. Dat vond ze zó oneerlijk. Maar ze gaf niet op: ze richtte samen met gelijkgestemden de Levensloopacademie op. Reisde door het land om werkgevers te laten zien wat mensen in hun derde levensfase nog te bieden hebben. Die strijd tegen leeftijdsdiscriminatie is ook vandaag nog hard nodig! Het tegengaan van arbeidsmarktdiscriminatie is een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Objectieve werving en selectie kan het verschil maken. Daarom ben ik heel blij met de Verklaring Gelijke Kansen die onlangs door meer dan vijftig bedrijven is ondertekend. Een belangrijke stap!”

Karien van Gennip sloot af met de boodschap dat het belangrijk is te vertrouwen op die waarden die Brabant én KBO groot hebben gemaakt. “Waarden die ik meekreeg van mijn oma Frieda en opa Simon, en die ik doorgeef aan mijn dochters. Gemeenschapszin, een sterke samenleving, ondernemerschap en omzien naar elkaar. Zodat we samen de focus verleggen van ‘ik’ naar ‘wij’. Naar een fatsoenlijk land. Dat moet en dat kan. En als iemand over 75 jaar dan vraagt: ‘Hoe komt het dat Nederland er zo sterk voor staat?’, dan hoop ik dat het antwoord luidt: ‘Het begon in Brabant…!’”

Beeld: Arnold Reyneveld