‘Ut Raakt’ raakt: Samen dwalen geeft richting

19 maart jongstleden, zaal Logtenberg in Boerhaar, Overijssel. KBO Boerhaar-Wijhe heeft theatergroep Ut Raakt uit Heino ingehuurd om hun voorstelling over dementie te komen uitvoeren. De zaal is afgeladen vol. Er worden zelfs nog enkele stoelen bijgehaald.
Weet men, dat er straks iets bijzonders te zien zal zijn?

Rie Horstman speelt zichzelf in het stuk waarbij Dinie Lugtenberg de rol van haar moeder Anna op zich neemt.  Gebaseerd op alle, zeer persoonlijke, door Rie verzamelde documentatie zoals schriftjes en foto’s is er een realistisch script ontstaan. Dit mondt uiteindelijk uit in een indrukwekkend belevingsverhaal in theatervorm over de laatste zeven jaren van het dementieproces tot aan het overlijden van haar moeder.

Ook heeft Rie Horstman haar bewogenheid vorm gegeven door zelf te schilderen. Mooie momenten binnen het hele proces krijgen tevens een plek. De ingetogenheid van de moederrol wordt goed verbeeld. De warmte, de volhardendheid en het geduld van de dochter zijn ontwapenend. De zaal is onder de indruk en tijdens de bewust gecreëerde momenten van bezinning voel je de stilte in de zaal.

Hier gebeurt iets. Dit is niet zomaar een toneeltje. Hier wordt een beeld geschetst van de werkelijkheid. Momenten van verdriet en vreugde wisselen elkaar af, waarbij bewondering ontstaat voor de dochter met haar menselijke kracht en haar trouw aan moeder.

Aan het einde van het stuk zien we op het scherm zelfs een authentieke filmopname, waarin te zien en te horen is hoe moeder in haar laatste levensfase, zwaar dementerend, toch nog het aloude gebed weet te reproduceren:
“Voor nooddruft en voor overvloed zo menig mens eet brood der smarte.
Gij hebt ons mild en wel gevoed. Ach, geef dat onze ziele niet aan dit vergankelijk leven kleev,
maar alles doe wat Gij gebiedt en eindelijk eeuwig bij U leev. Amen.”
Het ontroert en roept ook een gevoel van bevrijding op. Het leven houdt een keer op.
Het proces van loslaten vindt zijn voltooiing.

KBO Boerhaar-Wijhe heeft een waardevolle middag weten te organiseren door Ut Raakt in huis te halen. Er is nog een poos over nagepraat. De meesten hebben familie of kennissen bij wie deze materie ook bekend is. De herkenbaarheid en complexiteit roept bewondering op voor alle mantelzorgers!

Auteur en beeld: Raymond de Beer