Grensoverschrijdend

In de Soester Courant is de nodige aandacht besteed aan de automaten die geplaatst zijn in een van de verzorgingshuizen. Deze automaten maken een deel beschikbaar van het aanbod in het restaurant van het verzorgingshuis. Een stap die past in een samenleving die steeds meer verzakelijkt en steeds minder ruimte biedt voor ontmoetingen van persoon tot persoon. Een algemeen verschijnsel waar het onderling gesprek vervangen wordt door het staren naar een beeldschermpje en waar men zich opsluit in de eigen bubbel.

Maar mij viel nog meer op, ik citeer uit de Soester Courant waar een lezeres schrijft “Tot verbijstering van veel Soesters, onder wie ikzelf, is Silverein van plan het restaurant te sluiten en de oudjes te bedienen middels automaten……”
Verbeteringen’ stond er boven deze bijdrage. Nou dan heb ik een voorstel ter verbetering. Stop eens met die onzinnige verkleinwoordjes in het algemeen en in het bijzonder als het over ouderen gaat. Oudjes?
Senioren zijn geen speelgoed, een knuffelobjecten maar gewoon mensen die respect verdienen en serieus genomen willen worden. Dit woordgebruik beschouw ik als een vorm van grensoverschrijdend gedrag. En als ik toch aan het citeren ben.
Karen Louwet ouderenpsychologe zegt: “Betutteling zowel in woorden als in handelen ten aanzien van ouderen is wijd verspreid en zien we niet alleen terug in een zorgomgeving binnen het woonzorgcentrum, maar ook breder in de samenleving.” Infantilisering -het betuttelen of kinderlijk maken- kan verschillende vormen aannemen. We noemen dat wel ‘Elderspeak’, ouderen komen dat veel tegen. Elderspeak uit zich in trager en luider spreken, in verhoogde toonhoogte spreken, overdreven liefkozing en intonatie gebruiken, in korte zinnen praten, vereenvoudigde grammatica en woordenschat gebruiken; verkleinwoorden gebruiken. Het is een spreekstijl waarbij wordt gesproken vanuit het collectieve ‘wij’-perspectief in het bijstaan van de oudere personen in hun noden. (vb. Gaan we eens plassen?, Hebben we goed geslapen vannacht?).

Een prachtig voorbeeld van hoe het anders kan komen we tegen in de tvserie “Tiener tegen kwalen”, waarin tieners en ouderen samen optrekken, Ze doen verrassende ontdekkingen en kikkeren daarvan op. In de opeenvolgende afleveringen ontstaat begrip voor elkaar en waardering. Het blijkt dat ze elkaar veel te vertellen hebben, ze vitaliseren elkaar. Het kan dus anders!
De tv-serie is nog terug te kijken op NPO-Start .

Bart Verreijt

Hoofdredacteur Soester Venster oktober 2024

Beeld: Shutterstock