Langer zelfredzaam door powerful ageing

Misschien heeft u er wel eens van gehoord: Powerful Ageing. Dit is een trainingsprogramma waarmee ouderen geholpen worden lichamelijk zelfredzamer te worden. Dat klinkt goed, maar wat zijn de voor- en nadelen?

Powerful Ageing betekent ‘krachtig ouder worden’. Het is een trainingsprogramma dat in een aantal gemeenten wordt aangeboden als u vanwege beperkte fysieke mogelijkheden een hulpvraag indient op basis van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Denk bijvoorbeeld aan huishoudelijke hulp. Tijdens Powerful Ageing doet u onder begeleiding van een fysiotherapeut gerichte spieroefeningen. Het programma bestaat uit minimaal veertien weken. In sommige gevallen is hierna geen huishoudelijke hulp meer nodig. Dit trainingsprogramma is gebaseerd op het idee van reablement, dat betekent ‘het zelf weer kunnen.’ Dat is een manier waarop ouderen getraind worden om zichzelf zo goed mogelijk te kunnen redden. Bijvoorbeeld als het gaat om traplopen of het huishouden doen.

Reablement is wetenschappelijk ondersteund en is afkomstig uit Denemarken. Denen met een zorgvraag krijgen ondersteuning door verschillende zorgverleners: onder andere een fysiotherapeut, een ergotherapeut en een wijkverpleegkundige. De resultaten van de afgelopen tien jaar zijn goed: zes op de tien deelnemers die huishoudelijke hulp aanvroegen waren na drie maanden weer zelfredzaam.

Tineke Nuesink en Irma Gommers zijn als vrijwillige Wmo-cliëntondersteuners vanuit Senioren Boxtel bij dit onderwerp betrokken. Tineke legt uit wat Wmo-cliëntondersteuners van Senioren Brabant-Zeeland doen: “Wij helpen mensen die een aanvraag willen doen voor een Wmo-voorziening, zoals huishoudelijke hulp. We nemen samen hun persoonlijke situatie door, geven tips en helpen bij de aanvraag met de gemeente. Bij de eerste melding maakt de ambtenaar een inschatting wat de situatie van de aanvrager is. Als het mogelijk lijkt maakt de gemeente een afspraak voor de intake bij de fysiotherapeuten van Powerful Ageing. Wij bereiden mensen graag voor op dit gesprek, zodat ze weten wat ze kunnen verwachten. Op die manier worden ze niet overrompeld.”

Tijdens de intake voor Powerful Ageing wordt bekeken welke lichamelijke problemen er zijn en of de training geschikt is. Als dat niet zo is, moet de gemeente een ‘keukentafelgesprek’ voeren om een andere passende oplossing te zoeken. Als Powerful Ageing wel een goede keuze kan zijn maakt een fysiotherapeut met de cliënt een plan om het explosieve spiervermogen te verbeteren. Het doel is om de ervaren belemmeringen in de thuissituatie op te lossen, en daarmee de hulpvraag. Als de gemeente voorstelt om Powerful Ageing in te zetten, start er een traject van veertien weken waarin twee keer per week wordt getraind. Na die veertien weken volgt er een evaluatie. Hieruit blijkt of de training aanslaat en of de hulpvraag zo is opgelost. Als dit niet zo is wordt er opnieuw gekeken wat een passende oplossing is.

Irma vertelt dat de ervaringen van de deelnemers in Boxtel over het algemeen positief zijn. “Er is zelfs een man die de trainingen al meer dan twee jaar volgt. Zo fijn vindt hij het om sterker en fitter te worden. Ik hoor dat mensen er echt van opknappen. Het helpt dat ze zelf doelen kunnen stellen: het doel kan zijn om weer te kunnen stofzuigen, maar het kan ook zijn dat dat je je kleinkind wil kunnen optillen. Daar ga je dan gericht mee oefenen. De training levert mensen bovendien sociaal contact op. In Boxtel vindt de training plaats in groepen van ongeveer tien deelnemers, dat bevalt ook goed. Veel deelnemers sporten al jaren samen. Na de training drinken ze een gratis bakje koffie, dat vinden ze erg leuk.”

Tineke vertelt: “We zien vooral voordelen, maar soms loopt het proces niet helemaal zoals het moet. Al gaat dat steeds beter, maar het heeft even tijd nodig. Bij de start, een paar jaar geleden, werden we meerdere keren gebeld door mensen die een aanvraag hadden gedaan voor huishoudelijke hulp. Zij kregen dan ineens bericht dat ze naar fysiotherapie moesten, maar snapten niet waarom. Er werd dus niet goed teruggekoppeld naar de aanvrager, terwijl diegene dat via het zorgplan te horen zou moeten krijgen. Inmiddels gaat dat gelukkig beter. Ook wordt er wel eens een verkeerde inschatting gemaakt bij de intake.”

“Soms hebben mensen de neiging zich groter voor te doen dan ze zijn”, legt Irma uit. “Dan zeggen ze dat ze best naar de supermarkt kunnen lopen, terwijl het eigenlijk heel zwaar voor ze is. Laatst was ik voor een voorgesprek op bezoek bij een man. Hij was nog niet heel oud en zag er goed uit. Het was daardoor voor mij in eerste instantie niet duidelijk waarom hij hulp nodig had. Ik heb een uur met hem gepraat, maar pas vlak voordat ik wegging vertelde hij dat hij een zuurstofapparaat gebruikte.”

“Ik kan bij een intake aanwezig zijn”, zegt Irma. “Zo kan ik zorgen dat de hulpbehoefte niet wordt onderschat. Maar soms wordt er toch een verkeerde beoordeling gemaakt. Laatst ging ik met een echtpaar naar de intake. De vrouw kon niet eens lopen, maar de man maakte kans om in het traject te komen. De intake leek goed te gaan. Achteraf bleek echter dat hij alles uit de kast had gehaald om door de test te komen. Hij had daarna een hele dag op bed moeten liggen, hij was total loss. Gelukkig belde hun dochter om dit te vertellen. Ik heb toen contact opgenomen om de inschatting te herzien, dat is gelukt. Zo is dit al een paar keer voorgekomen.”

“Powerful Ageing kan heel waardevol zijn”, zegt Tineke, “vooral als u er op tijd mee begint. Vaak is de fysieke conditie van mensen al heel minimaal tegen de tijd dat ze huishoudelijke ondersteuning aanvragen. Dus het zou mooi zijn als mensen er eerder mee konden beginnen. Daarnaast geven wij vaak het advies om te kijken of huishoudelijke hulp echt nodig is, want dat is iets waar de gemeente ook naar kijkt. Dat kan teleurstelling voorkomen. Kunnen uw kinderen misschien helpen in de huishouding, of uw man? Mocht u toch hulp nodig hebben: meld u op tijd aan, want u komt op een wachtlijst te staan.”

Beeld: Arnold Reyneveld