‘Waar je ontmoet en ertoe doet!’

In Eijsden staat een markant gebouw: het voormalige Groene Kruisgebouw. In 2016 kwam het te koop en was het spannend wat de bestemming zou worden. Voor een groep betrokken Eijsdenaren reden om het gebouw als stichting te kopen, te verbouwen en in te richten. Het lukte om de maatschappelijke functie van het gebouw voor Eijsden te behouden. En nu bruist het er alweer 5 jaar met allerlei activiteiten: een mooi centrum van en voor alle Eijsdenaren. Ellen Janssen en Maria Mekes zijn twee van de vele drijvende krachten in het centrum. Ze vertellen graag over ‘hun’ Groene Kruisgebouw: een plek waar iedereen ertoe doet!

Maria Mekes is inmiddels vier jaar actief als krachtenbinder in Eijsden. Deze term heeft Ellen, initiatiefnemer en voorzitter van het bestuur, bedacht: “In dit centrum maken we graag gebruik van ieders kracht en dat kan van alles zijn. Van koffie zetten tot poetsen, van besturen tot aardig zijn voor je medemens bij een activiteit, alle krachten zijn belangrijk.” Krachten versterken elkaar als je ze met elkaar verbindt en daar zorgt Maria voor. Het gaat dan o.a. om het verbinden van professionals en vrijwilligers. In het centrum zit naast Fysio Willems en Ergotherapie Husson ook een dagbesteding van Envida. “De zorg is in handen van de professionals van Envida. Voor het ondersteunen van de maaltijden en activiteiten zijn onze vrijwilligers aan zet. Dat levert over het algemeen een mooi samenspel op. En mocht het even niet lekker lopen dan lossen we het samen op. Daarbij kunnen we ook rekenen op medewerkers van de gemeente en het welzijnswerk.”

Bij stichting SCE zijn inmiddels bijna 100 vrijwilligers actief. “Belangrijk is dat iedereen hier ertoe doet en meedoet. En dat start vanuit ontmoeting,” vertelt Ellen. “Sommige vrijwilligers doen heel veel, anderen kleine dingetjes, dat is onze kracht. Het maakt niet uit wat je doet, iedereen is even belangrijk. Dat maakt het zo bijzonder.” De oudste vrijwilliger is Anneke, ze is 87 jaar. Ze is twee ochtenden per week actief in de mooie tuin achter het Groene Kruisgebouw. Dat doet ze met veel plezier. “Thuis zit ik maar te piekeren en heb ik overal pijn. Daar heb ik hier geen last van. Ik doe hier van alles, van onkruid wieden tot eikeltjes rapen. Hier voel ik me niet oud en blijf ik in beweging. Daarom kom ik hier heel graag.”

Een belangrijke activiteit is het samen eten. Dat gebeurt elke twee weken, afwisselend op donderdag en dinsdag. Voor- en hoofdgerecht worden grotendeels verzorgd door plaatselijke restaurants en middenstanders. De vrijwilligers zorgen voor de bediening en het toetje en de zorgmedewerkers van Envida helpen waar nodig met het eten. Deze activiteit wordt georganiseerd in samenwerking met de Hoeskaoëmer, De Zonnebloem, Envida en de gemeente Eijsden-Margraten.

Het sociaal centrum is niet alleen een heel fijne, gezellige voorziening, er zit ook een stevig financiële kant aan, weet Ellen. “In het bedrijfsleven draait het vaak om economische waarde zoals de AEX-index. Maar er bestaat ook een MAEX-index, de M staat dan voor Maatschappelijk. Met MAEX kun je uitrekenen wat de opbrengst van een voorziening is. In ons geval is dat zo’n zeven ton per jaar.” Die opbrengst ontstaat bijvoorbeeld als mensen door de activiteiten in het centrum langer thuis kunnen blijven wonen, door hier te eten minder gebruik maken van een WMO-maaltijdvoorziening of door mee te doen aan onze beweegactiviteiten. Door de steeds maar toenemende vergrijzing is dat heel belangrijk. “Elke euro die we hier investeren, levert minimaal zes euro op, zo blijkt uit een in het voorjaar van 2025 gedaan wetenschappelijk onderzoek” weet Maria. “Daar zijn zeker ook zorgverzekeraars van onder de indruk, want ‘zorgzame gemeenschappen’ zijn, ook financieel, een belangrijk middel  voor toekomstbestendige zorg.”

Het is overigens niet de bedoeling dat het Sociaal Centrum Eijsden een veredelde zorginstelling wordt. “Het verpleeghuis zit verderop in de straat, ook die nabijheid is overigens weleens handig. Maar het concept dat we hier hebben, is goud waard,” weet Maria, “uiteindelijk draait het om de vrijwilligers, dat is onze kracht. Professionals sluiten aan waar inwoners dat nodig vinden.” Feit blijft dat het centrum op dit moment enigszins een zorgstempel heeft in het dorp. “Dat komt door de dagelijks zichtbare busjes voor het vervoer en de rollators van de mensen.” Wat dat betreft is er nog veel te winnen, zeker waar het gaat om het vinden en binden van jonge mensen voor het sociaal centrum. “Uiteraard wordt ook daaraan gewerkt” vertelt bestuursvoorzitter Ellen. “We zijn creatief in het steeds weer bedenken van nieuwe activiteiten en ontmoetingsmogelijkheden. Op onze website www.sceijsden.nl staan op dit moment bijna 20 verschillende activiteiten. Van een creatieve inloopavond en van Hap & Stap tot een wedstrijd Heel Eijsden bakt. We richten onze aandacht daarnaast op de vele verengingen die Eijsden rijk is. Ook daar zoeken we verbinding mee. En als iemand zich meldt met een goed idee voor een activiteit? Van harte welkom, maar liefst dan ook zelf mee organiseren!”

Tekst en beeld: Joan Raaijmakers